oyun teorisi ne demek?

Oyun Teorisi

Oyun teorisi, karar alıcıların (oyuncuların) birbirlerinin kararlarından etkilendiği durumlarda, stratejik etkileşimi matematiksel olarak inceleyen bir bilim dalıdır. Temelde, rasyonel oyuncuların, olası sonuçları maksimize etmek için nasıl karar vermesi gerektiğini analiz eder. Oyun teorisi, ekonomi, siyaset bilimi, biyoloji, bilgisayar bilimi ve hatta askeri strateji gibi çok çeşitli alanlarda uygulanmaktadır.

Temel Kavramlar:

• Oyun: (https://www.nedemek.page/kavramlar/oyun) Belirli kurallara sahip, oyuncuların belirli hamleler yapabildiği ve sonuçların oyuncuların kararlarına bağlı olduğu bir etkileşim durumudur.
• Oyuncu: (https://www.nedemek.page/kavramlar/oyuncu) Oyunun kararlarını veren, etkileşim içinde bulunan birey veya kurumdur.
• Strateji: (https://www.nedemek.page/kavramlar/strateji) Bir oyuncunun oyunda izleyeceği eylem planıdır.
• Ödeme (Payoff): (https://www.nedemek.page/kavramlar/ödeme) Oyunun sonucunda oyuncunun elde ettiği fayda veya zarardır. Bu genellikle sayısal bir değerle ifade edilir.
• Rasyonellik: (https://www.nedemek.page/kavramlar/rasyonellik) Oyuncuların, kendi çıkarlarını maksimize etmek için mantıklı ve tutarlı kararlar aldıkları varsayımıdır.
• Denge: (https://www.nedemek.page/kavramlar/denge) Her oyuncunun mevcut stratejilerini değiştirmek için bir nedeni olmadığı bir durumdur.

Oyun Türleri:

• Kooperatif (İşbirlikçi) Oyunlar: (https://www.nedemek.page/kavramlar/kooperatif%20oyunlar) Oyuncuların ortak hedeflere ulaşmak için işbirliği yapabildiği oyunlardır.
• Rekabetçi (İşbirlikçi Olmayan) Oyunlar: (https://www.nedemek.page/kavramlar/rekabetçi%20oyunlar) Oyuncuların kendi çıkarlarını maksimize etmeye çalıştığı ve işbirliğinin olmadığı veya sınırlı olduğu oyunlardır.
• Sıfır Toplamlı Oyunlar: (https://www.nedemek.page/kavramlar/sıfır%20toplamlı%20oyunlar) Bir oyuncunun kazancının diğer oyuncunun kaybına eşit olduğu oyunlardır.
• Mükemmel Bilgi Oyunları: (https://www.nedemek.page/kavramlar/mükemmel%20bilgi%20oyunları) Oyuncuların oyunun her aşamasında tüm bilgileri bildiği oyunlardır (örneğin, satranç).
• Eksik Bilgi Oyunları: (https://www.nedemek.page/kavramlar/eksik%20bilgi%20oyunları) Oyuncuların oyunun bazı aşamalarında tam bilgiye sahip olmadığı oyunlardır (örneğin, poker).

Önemli Oyun Teorisi Kavramları:

• Nash Dengesi: (https://www.nedemek.page/kavramlar/nash%20dengesi) Her oyuncunun, diğer oyuncuların stratejileri verildiğinde, en iyi stratejiyi seçtiği bir durumdur. Hiçbir oyuncu, tek başına stratejisini değiştirerek daha iyi bir sonuç elde edemez.
• Mahkumun İkilemi: (https://www.nedemek.page/kavramlar/mahkumun%20ikilemi) İşbirliğinin her iki oyuncu için de daha iyi bir sonuç sağladığı, ancak bireysel rasyonelliğin işbirliğine engel olduğu bir oyun türüdür.

Oyun teorisi, karmaşık stratejik etkileşimleri anlamak ve tahmin etmek için güçlü bir araçtır. Karar alma süreçlerini optimize etmeye ve çeşitli alanlarda daha iyi sonuçlar elde etmeye yardımcı olur.